Radio Białystok | Magazyny | Podróże po kulturze | Aleksander Węgierko pozostanie patronem białostockiego teatru
Aleksander Węgierko pozostanie patronem Teatru Dramatycznego w Białymstoku - zdecydował we wtorek (30.01) zarząd województwa podlaskiego.
Aleksander Węgierko pozostanie patronem teatru dramatycznego - relacja Renaty Redy | Pobierz plik.Częstym problemem przy wyświetlaniu playera jest używanie Adblocka.
Dłuższe dźwięki na niektórych wersjach przeglądarki Chrome są ucinane.
Przedstawiono opinię IPN
Przedstawiono opinię IPN, według której Węgierko nie angażował się w działalność polityczną i nie propagował żadnego ustroju totalitarnego.
O zmianę patrona teatru wnioskowali w 2017 roku radni sejmiku województwa podlaskiego z PiS, którzy złożyli projekt uchwały w tej sprawie. Teatr podlega samorządowi województwa podlaskiego.
Węgierkę wskazał też wcześniej IPN (w Białymstoku jest też ulica Aleksandra Węgierki) na liście nazw ulic do zmiany w związku z ustawą dekomunizacyjną - przypomniała rzeczniczka wojewody podlaskiego Anna Idźkowska. Wojewoda nie otrzymał dotychczas opinii w sprawie ulicy
- dodała.
Opinię Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu IPN w Warszawie przekazał we wtorek na konferencji prasowej w Białymstoku wicemarszałek województwa podlaskiego Maciej Żywno. Wynika z niej, że mimo wątpliwości niektórych badaczy "patronatu Aleksandra Węgierki nad Teatrem Dramatycznym nie można uznać za propagowanie komunizmu lub innego ustroju totalitarnego".
"Aleksander Węgierko uważany jest za jedną z czołowych postaci polskiego teatru międzywojennego. Nie angażował się w żadną działalność polityczną" - napisał IPN.
Instytut przywołał też opinię historyka, prof. Wojciecha Śleszyńskiego z Uniwersytetu w Białymstoku, który podkreślił - jak cytuje go IPN - "z historycznej perspektywy, gdy przychodzi oceniać postawy moralne, należy przede wszystkim pamiętać o warunkach egzystencji w ustroju komunistycznym, gdzie praktycznie nie było żadnej możliwości manewru wobec wszechwładnego państwa". Zdaniem Śleszyńskiego, "premiery musiały mieć mniejszy lub większy wydźwięk ideologiczny, ponieważ inaczej nie byłoby dopuszczone do prezentacji. Podobny charakter miały też teksty pisane przez A. Węgierkę na potrzeby prasy lokalnej".
"Nie ma powodu, aby oskarżać Węgierkę o współpracę z NKWD"
Dlatego też w ocenie IPN "nie ma powodu, aby oskarżać Węgierkę o współpracę z NKWD, czy wrogość wobec kultury polskiej, wręcz odwrotnie zarówno repertuar teatru jak i opieka jaką roztaczał na członkami zespołu chroniąc przed wywózkami wystawiają mu dobre świadectwo".
Żywno powiedział, że w związku z tą opinią zarząd województwa "podtrzymuje wolę pozostawienia Aleksandra Węgierki jako patrona teatru. Mówił, że o ocenę zostali też poproszeni historycy i środowisko teatralne, ich ocena była pozytywna. Podkreślił też, że Węgierko jest patronem, z którym teatr się utożsamia i jest "nazwą marki teatru".
Żywno mówił, że zarząd "jest jak najbardziej za dekomunizacją nazw ulic i instytucji, ale za dekomunizacją taką, która jest zbadana i wskazuje, że danego patrona należałoby zmienić".
Obecny na konferencji prasowej dyrektor Teatru Piotr Półtorak powiedział, że opinia IPN jest "jasna i konkretna". "Temat w tym momencie jest zamknięty" - dodał.
Aleksander Węgierko rozbudował białostocki teatr
Aleksander Węgierko urodził się w 1893 roku, jako aktor debiutował w 1912 w Wilnie. Potem występował na scenach warszawskich. Opuścił Warszawę po wybuchu wojny i udał się do Grodna, które wówczas było ważnym miejscem dla kultury teatralnej. Potem znalazł się w Białymstoku, gdzie stworzył pierwszy teatralny stały zespół i nim kierował. Węgierko kierował białostockim teatrem w latach 1940-41. Zdobył fundusze, rozbudował budynek i zaczął wystawiać utwory m.in. Fredry, Mickiewicza i Schillera. Węgierko zginął po zajęciu Białegostoku przez Niemców, w 1941 lub 1942 roku, w niewyjaśnionych okolicznościach.
Ponad 10 lat temu miał miejsce spór o patrona teatru, któremu zarzucano, że służył Sowietom i na wniosek Związku Piłsudczyków władze województwa zdecydowały, by teatrowi nadać imię Józefa Piłsudskiego (teatr mieści się w budynku dawnego domu ludowego, którego patronem był Józef Piłsudski). Jednak kilka miesięcy później sejmik województwa podjął uchwałę, że teatr "nosi imię Aleksandra Węgierki i mieści się w Domu Ludowym im. Józefa Piłsudskiego".
Żywno poinformował, że władze województwa będą chciały upamiętnić w jakiś sposób, że teatr mieści się w domu ludowym. Na razie nie podano konkretów.
To opowieść o Lubie, która chce otrzymać tajemną wiedzę od Babki Nadzi i zostać wiedunnią - szeptuchą. Przeczytamy o tym w powieści podlaskiej pisarki, poetki, dziennikarki i tłumaczki Miry Łukszy pt. "Wiedunnia".
Banan przyklejony szarą taśmą do ściany wykonany przez włoskiego artystę Mauricio Cattelana został sprzedany za 6,2 mln dolarów. O co chodzi ze sztuką nowoczesną?
Tą osobista książką Katarzyna Roman-Rawska zabiera nas w podróż do swojej matczyzny - Gabowych Grądów na Suwalszczyźnie. "Zaśnięcie Anisy. Opowieść o polskich starowierach" to rzecz zarówno o jednej z najmniejszych, mało znanych i tajemniczych mniejszości religijnych w Polsce, a także o rodzinie autorki.
Detale architektoniczne, fragmenty dekoracji ściennych, rysunki kluczy oraz abstrakcyjne elementy - to wszystko znajdziemy na najnowszej ekspozycji w Galerii Sleńdzińskich.
"Klejnot Izabeli" to nowa wystawa w Muzeum Obojga Narodów w Bielsku Podlaskim. Opowiada o wpływach rodu Branickich na rozwój miasta i o roli, jaką Bielsk pełnił w XVIII wieku.
Gladiator - kto się nie wzruszył oglądając ten film w 2000 roku? Kto nie chłonął tej pięknie podanej historii o zemście, honorze, miłości i Rzymie?
Ukraińskie artystki - reżyserka Lesia Pasichnyk i scenografka Olena Bordiuk, dzięki wsparciu Fundacji Nie Teatru i programu Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego, przez dwa miesiące pracowały nad spektaklem, który jest zwieńczeniem ich rezydencji teatralnej w Nie Teatrze.
nowa dyrektor Białostockiego Ośrodka Kultury
Starannie wykonane kopie dzieł wielkich mistrzów, takich jak, m.in. "Bociany" Józefa Chełmońskiego czy "Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem" Jana Matejki oglądać można w sali wystawowej Opery i Politechniki Białostockiej.
Prowadzący:
Andrzej Bajguz
