Radio Białystok | Wiadomości | Tradycje Wielkanocne – kolorowe pisanki i pająki na sufitach
Wielki Tydzień obchodzony był niegdyś bardziej uroczyście. Większość prac wykonywana była jeszcze przed głównymi uroczystościami kościelnymi rozpoczynającymi się w Wielki Czwartek.
"Czarne perły" z Lipska
Wielka sobota to czas święcenia koszyczków wielkanocnych. Znajdą się w nich przede wszystkich jajka. Wiele osób na przeróżne sposoby je ozdobi.
Mieszająca w Białymstoku, ale pochodząca z Lipska, Alina Molska zachęca do wykonania pisanek lipskich metodą batikową. Zdobienia robi się rozgrzanym woskiem, nakładanym na skorupkę jajka za pomocą główki od szpilki.
Najdawniejsze lipskie pisanki, zwane dziś przez etnografów i miłośników twórczości ludowej "czarnymi perłami", były tylko dwu barwne: jasny wzór koloru skorupki i nałożona nań czarna farba.
Teraz lipskie pisanki są kolorowe. Pojawia się na nich m.in.: rozciągnięta łezka, dzieraszka czyli palemka, słoneczko, gwiazdka, czy łańcuszek. Malowane są kwiaty, kłosy i koronki z kropek. Cechą charakterystyczną pisanek z Lipska jest symetryczność wzoru obiegającego jajo.
Pisane, drapane i wyklejane - przepiękne zbiory pisanek w Lipsku
Lipskie pisanki można podziwiać w Muzeum Lipskiej Pisanki i Tradycji. Placówka powstała w 2007 roku.
Pająki na sufitach
Przed świętami wielkanocnymi dekorowano także domy. Pod sufitami wieszano tak zwane pająki. Były to ozdoby przypominające żyrandole, najczęściej wykonane ze słomy i papieru.
Sztukę robienia tych ozdób przekazuje kolejnym pokoleniom Aldona Karwowska z Moniek.
Część etnografów upatruje pochodzenia pająków od żyrandoli, które chłopi widzieli w kościołach. Inni natomiast genezy powstania pająków upatrują w symbolice magicznej, którą przypisywano tym ozdobom. Pająki występowały w wielu miejscach kraju.
