Radio Białystok | Wiadomości | Obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Podlaskiem [zdjęcia]
Mszą świętą o 8:00 w parafii wojskowej Św. Jerzego rozpoczęły się w piątek (01.03) w Białymstoku obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Podobne uroczystości odbyły się w innych miastach w Podlaskiem.
Apel Pamięci w Białymstoku
O 9:10 na Cmentarzu Wojskowym rozpoczął się Apel Pamięci. Uczestnicy uroczystości złożyli tam kwiaty i zapalili znicze, a później zrobili to też m.in. przed pomnikiem Danuty Siedzikówny "Inki" w parku Planty, gdzie w południe rozpoczęły się uroczystości upamiętniające polskie podziemie niepodległościowe.
Danuta Siedzikówna urodziła się 3 września 1928 r. we wsi Guszczewina koło Narewki. Była sanitariuszką 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej. W 1943 r. w wieku 15 lat złożyła przysięgę AK i odbyła szkolenie sanitarne. Skazana na karę śmierci w 1946 roku. Wyrok wykonano 28 sierpnia 1946 r. w gdańskim więzieniu.
W południe delegacja https://t.co/7Pg0OroXEI. @WBialystok i #IPN złoży kwiaty przed pomnikiem "Inki" w #Białystok
— Radio Białystok (@radiobialystok) 1 marca 2019
#ŻołnierzeWyklęci
#1marca
pic.twitter.com/pO2EqBPoox
Odsłonięto tablicę w hołdzie członkom organizacji antykomunistycznych
W Zespole Szkół Ogólnokształcących i Technicznych w Białymstoku odsłonięto tablicę upamiętniającą członków młodzieżowych organizacji antykomunistycznych, które działały w latach 1951-53 i składały się z uczniów dwóch miejscowych szkół. Wielu z nich trafiło za tę działalność do więzienia.
Odsłonięcie takiej tablicy było jednym z głównych punktów oficjalnych obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Białymstoku. Na dziedzińcu szkoły otwarta został wystawa "Zapomniane ogniwo" poświęcona konspiracyjnym organizacjom młodzieżowym na ziemiach polskich w latach 1944/1945-1956.
Tablica upamiętnia członków organizacji antykomunistycznych "Białe Orły", "Wiarus" i „Polska Organizacja Podziemna - Białe Orły". Od maja 1951 roku do grudnia 1953 roku działały one w Białymstoku i w Czarnej Białostockiej; należeli do nich uczniowie Państwowego Technikum Mechaniki Rolnej w Białymstoku i Zasadniczej Szkoły Zawodowej w Białymstoku.
"Wielu z nich zostało aresztowanych przez Urząd Bezpieczeństwa i za swoje dążenie do wolnej Polski skazanych przez komunistyczny sąd na kary więzienia w wysokości od 2,5 roku do 10 lat" - głosi napis na tablicy. Jej odsłonięcie to inicjatywa Instytutu Pamięci Narodowej. W całym kraju ma być w tym roku odsłoniętych kilkadziesiąt takich tablic.
W uroczystości w Białymstoku wzięli udział m.in. przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, grupa byłych członków młodzieżowych organizacji konspiracyjnych, służby mundurowe, młodzież i nauczyciele Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Technicznych; w głównym holu tej szkoły odsłonięta została w piątek ta tablica.
Współorganizator uroczystości wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski użył w swoim wystąpieniu określenia "uczniowie wyklęci". - Podejmowanie takiej działalności w okresie stalinizmu wymagało na pewno wielkiej odwagi - mówił. Zwracał uwagę, że o ile prowadząc taką działalność w latach 80. ubiegłego wieku "z zasady" ryzykowało się wolnością czy zdrowiem "ale rzadziej życiem", to w okresie powojennym "o to życie, podejmując działalność patriotyczną, nawet w tym wymiarze młodzieżowym, można było się zasadnie obawiać".
Paszkowski mówił, że tablica będzie przypominała "ten fragment historii, którą należy przypisać do tego oporu, który polskie społeczeństwo podjęło w latach 40 i 50". "Była to prosta kontynuacja tej obrony naszej niepodległości, która rozpoczęła się 1 września 1939 roku. I tym bardziej powinniśmy o tym pamiętać" - podkreślał wojewoda.
Zastępca prezydenta Białegostoku Rafał Rudnicki mówił, że tablica przypomina o "kolejnych białych kartach" z przeszłości miasta. Powiedział też, iż uroczystość pokazuje, że możliwa jest współpraca IPN i placówek oświatowych oraz to, że taka współpraca jest bardzo ważna. Przypominał, że Instytut ma w swoich statutowych celach działalności zapisaną edukację, również najmłodszych obywateli, a z drugiej strony samorząd - organ prowadzący placówki oświatowe - ma za zadanie kształtować i wychowywać, ale też edukować młode pokolenie w zakresie przeszłości, również tej związanej z miastem.
Świadkowie zdarzeń, świadkowie historii odchodzą, natomiast my musimy robić wszystko, żeby kolejne pokolenia miały wiedzę na ten temat i by przekazywać im ten pozytywny wizerunek tych, którzy (...) mieli osobistą odwagę by powiedzieć "nie" komunistycznej władzy, mimo czekających ich represji
- mówił Rafał Rudnicki.
W Białymstoku w ramach obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych okolicznościowe uroczystości odbyły się też m.in. na cmentarzu wojskowym, przy pomniku żołnierzy AK i Danuty Siedzikówny "Inki".
Ulicami Białegostoku przeszedł Marsz Pamięci Żołnierzy Wyklętych
Wieczorem w Białymstoku odbył się Marsz Pamięci. Uczestnicy spotkali się o 18:00 przed kinem "Ton", a później przeszli ulicami: Kilińskiego, Mickiewicza i Świętojańską na Cmentarz Wojskowy przy ul. 11. Listopada.
W organizację Marszu Pamięci włączyło się kilka organizacji.
Uroczystości w Łomży
W Łomży Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych uhonorowali wspólnie przedstawiciele władz miasta, powiatu i żołnierze. O godz. 12:00 złożyli oni kwiaty i zapalili znicze pod pomnikiem Pamięci Bohaterów Walk o Wolność i Niepodległość Polski w latach 1939-1956 przy Szosie Zambrowskiej.
Wcześniej kwiaty złożono także pod obeliskiem rotmistrza Witolda Pileckiego (ul. Pileckiego), pomnikami Żołnierzy Armii Krajowej Obwodu Łomżyńskiego i Żołnierzy Podziemia Narodowego Ziemi Łomżyńskiej (obok Szkoły Muzycznej przy Alei Legionów) oraz pod tablicą "Pamięć i wdzięczność” poświęconą ofiarom Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego (przy ul. Nowogrodzkiej 5).
Natomiast o godz. 10:00 w Centrum Kultury przy Szkołach Katolickich rozpoczął się koncert dla uczniów łomżyńskich szkół pt. "Kolor serca" w wykonaniu Studia Wokalnego eMDeK i Szkoły Podstawowej nr 4 im. Generała Władysława Andersa w Łomży.
Natomiast w niedzielę 3 marca o godz. 16:00 odprawiona będzie uroczysta msza św. w Katedrze Łomżyńskiej, po której ulicami Łomży przejdzie Marsz Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
Uroczystości w Wysokiem Mazowieckiem
W uroczystościach w Wysokiem Mazowieckiem wziął udział prezydent Andrzej Duda, który złożył kwiaty przy pomniku kapitana Kazimierza Kamieńskiego ps. "HUZAR” i jego żołnierzy.
"Wieczna pamięć żołnierzom niezłomnym" - prezydent Andrzej Duda w Wysokiem Mazowieckiem
Uroczystości na Suwalszczyźnie
Uroczystość upamiętniająca Żołnierzy Wyklętych w Suwałkach rozpoczęła się od wykładu historycznego, które wygłosił pracownik naukowy Zamku Królewskiego w Warszawie dr Krzysztof Jabłonka. Była też msza i modlitwa w intencji Ojczyzny. Następnie uczestnicy uroczystości przemaszerowali pod pomnik 41. Pułku Piechoty Armii Krajowej przy zbiegu ulic Utrata i Sejneńska gdzie odbył się apel pamięci, złożenie kwiatów oraz salwa honorowa.
Także w piątek o 17:00 w Muzeum Okręgowym w Suwałkach odbędzie się spotkanie z Bartłomiejem Rychlewskim, znawcą tematyki związanej z powojennym podziemiem niepodległościowym.
W Augustowie obchody Narodowego Dnia Pamięci "Żołnierzy Wyklętych” zaplanowano natomiast na niedzielę (3.03). Będą połączone z przysięgą żołnierzy 1. Podlaskiej Brygady Obrony Terytorialnej. W programie m.in. złożenie kwiatów pod "Domem Turka”, msza św. i Bieg Pamięci "Żołnierzy Wyklętych”. Uroczystości odbędą się pod Honorowym Patronatem Jarosława Zielińskiego, posła na Sejm, wiceministra spraw wewnętrznych i administracji.
Bieg Tropem Wilczym, na trzech dystansach, odbędzie się także w niedzielę (3.03) w Sejnach.
Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych" - święto państwowe
Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych" to święto państwowe poświęcone upamiętnieniu żołnierzy antykomunistycznego i niepodległościowego podziemia. Corocznie obchodzone jest 1. marca, bo tego dnia w 1951 roku w więzieniu mokotowskim wykonano wyrok śmierci na siedmiu członkach Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość".
